Бүгінгі материалымыздан туыстық атауларды, соның ішінде сирек кездесетін нұсқаларын да оқи аласыздар. Бұған дейінгі шығарылымда бірнеше атауларды мағыналық топтарға байланысты жинастырып берген едік. 

Бала – перзент.

Әке – перзентті болған ер адам

Үлкен әке – әкенің ағасы.

Кіші әке – әкенің інісі.

Ана – сәби сүйген әйел заты. Шеше деп те айтылады.

Үлкен шеше – үлкен әкенің әйелі.

Өгей шеше – туған анасы қайтыс болған жағдайда, ажырасу кезінде, әкесімен қайта жаңадан отау құрған әйел.

Өгей әке – әкесі қайтыс болып немесе ажырасып кеткен соң, шешесі тиген ер адам.

Ата– әкесінің әкесі.

Әже – әкесінің шешесі.

Нағашы ата – шешенің әкесі. (ата)

Нағашы әже – шешесінің шешесі. (апа)

Кіндік шеше – туған кезде кіндігін кескен әйел. Қазақта кіндік шешенің жолы үлкен. Баланың туғанынан адам болып кеткенше, кіндік шеше жағдайын қамтамасыз етіп отырған.

Кіндік әке – перзенттің кіндігін кескен ер адам.

Аға – жасы өзінен үлкен ер адам.

Әпке – жасы өзінен үлкен әйел адам (қыз).

Ағайын-туыс – бір рудың адамдары.

Іні – жасы кіші ер адам.

Қарындас – ер адамдардан жасы кіші әйел (қыз).

Сіңлі – жасы әйел адамдардан кіші қыз.

Бауыр – бірге туған тумасы.

Жамағайын – аталас ағайын жұрты.

Жеңге – ағаның жұбайы.

Келін – баласының және інісінің жұбайы.

Жиен – ұзатылған қыздан туған бала.

Жиеншар – жиеннен туған перзент.

Дегеншар – жиеншардан туған бала.

Көгеншар – дегеншардан туған бала.

Жиен іні – ұзатылған қыздан туған (әпке-қарындастан) жасы кіші ер адам.

Жиен қарындас – ұзатылған қыздан туған (әпке-қарындастан) жасы кіші әйел адам.

Жиен сіңлі – ұзатылған қыздан туған (әпке-сіңілден) жасы кіші әйел адам.

Жезде – әпкенің күйеуі.

Күйеу – әйел адамның некелескен ері.

Күйеу бала – ұзатылған қыздың не қарындасы, сіңілілерінің күйеуі (ері).

Қайын ата – әйелінің әкесін

Қайын ене – әйел жақтың анасы.

Қайын аға – сол үйдің (қыз жақтың) жасы үлкен ері.

Қайынбике – әйел жақтың әпкесі.

Қалыңдық – атастырылып қойған қыз.

Балдыз – әйелдің сіңілісі. (негізінен алып қарағанда көп жерлерде балдыз деп ер адамға да айтып жатады)

Балдыз келін – қайын інісінің әйелі.

Бажа – әйелдің әпкесіне не сіңілісіне жар болған адам, күйеу.

Нағашы аға – шешесінің аға-інілері.

Нағашы әпке – анасының әпке-сіңілдері.

Нағашы іні – шеше жақтың аға –інілерінен туған жасы кіші ер адам.

Нағашы қарындас – анасының туыстарынан туылған жасы кіші әйел адам (қыз бала)

Нағашы сіңлі – негізінен әйелдерге қаратылады. Шешесінің аға-інілерінен туған өзінен жасы кіші әйел адам.

Нағашы жеңге – нағашы ағаларының әйелі.

Нағашы жезде – нағашы әпкелерінің күйеуі

Нағашы келін – нағашы інілерінің әйелі.

Нағашы күйеу – нағашы қарындасы пен нағашы сіңілдерінің күйеуі.

Бөле – туысқан, ағайын адамдардың арасында қыздарынан туған бала.

Қарын бөле – бір туған әпкелі –сіңілдердің баласы.

Бөле аға – ер бөлелілердің жасы үлкені.

Бөле қарындас – әйел бөлелілердің жасы кішісі (қыз бала)

Абысын – қайын ағаның әйелі.

Ажын – қайын інінің жары.

Төркін – тұрмысқа шыққан қыздардың әке-шешесі мен оның туып өскен ортасы.

Бел бала – әке-шешесінің өзінен туған төл перзенті. (алғашқы дүниеге келген сәби).

Немере – ұлынан туған нәресте. (екінші дүние есігін ашқан бала)

Шөбере – немереден туған бала (үшінші ұрпақ)

Шөпшек – шөбереден туған бала (төртінші ұрпақ)

Немене – шөпшектен туған бала (бесінші ұрпақ)

Туажат – неменеден туған бала (алтыншы ұрпақ)

Жүрежат – туажаттан туған бала (жетінші ұрпақ)

Жекжат – жүрежаттан туған бала (сегізінші ұрпақ)

STAN.KZ